Uitvoerige beschrijving geschiedenis Beetsterzwaag, Beets en Olterterp

Iemand noemde het vrijdag al ‘De Pil van Jelle’. Maar liefst 620 pagina’s telt het nieuwste en laatste boek van Jelle Terluin over de geschiedenis van Beetsterzwaag, Beets en Olterterp. “Het is niet compleet, er is vast nog veel meer te vertellen, maar dat mag een ander doen.”

Heraldiek en de geschiedenis van zijn woonplaats Beetsterzwaag en directe omgeving. Het zijn twee hobby’s die oud-onderwijzer Jelle Terluin (79) al jaren bezighouden. Hij publiceerde er al vaker over. In oktober 2015 verscheen ‘Bedrijvig Beetsterzwaag’ waarin Terluin samen met Thom Vellinga de historie van het Sweachster bedrijfsleven beschreef. Van het boek werden bijna 600 exemplaren verkocht. Het smaakte naar meer en er was ook veel meer.

Terluin ging er nog eens goed voor zitten, dit keer alleen. Al namen een aantal inwoners van Beetsterzwaag ook een paar hoofdstukken voor hun rekening. Er was nog zoveel meer te vertellen over Beetsterzwaag. “Ik ben onder andere in de geschiedenis van de boerderijen in het dorp gedoken. Dat was eigenlijk nog nooit beschreven, terwijl die boeren een belangrijke rol in de geschiedenis van het dorp hebben gespeeld.” De boeren hadden lange tijd grote bezittingen met alle bijbehorende rechten. Maar ze hadden ook tegenslag: slechte economische tijden en de regelmatig opduikende veeziekten. Dat leidde tot faillissementen en gedwongen verkopingen. “De vooraanstaande families in het dorp wisten er wel raad mee. Zo kregen ze veel boerderijen in eigendom. Tot begin 19e eeuw gold bovendien het niaarrecht, waardoor directe buren het eerste recht van koop hadden; zo konden ze hun bezit eenvoudig uitbreiden. Rond 1695 was er bijna geen boerderij meer in handen van de oorspronkelijke boerenfamilies.” Op basis van de bewaard gebleven belasting Stem- en floreenkohieren zocht Terluin de geschiedenis van alle boerderijen uit. Vaak met bijbehorende bewoning en familiegeschiedenissen.

Ook de geschiedenis van bekende families en geslachten komt in het nieuwe boek aan de orde: Van Teyens, Hemminga, Wedman, Lauswolt, Van Lynden, Lycklama à Nijeholt, Van Harinxma thoe Slooten en Van Boelens. Daarnaast beschrijft Terluin de uitbreiding van Beetsterzwaag in de 20e eeuw en geeft hij aandacht aan de geschiedenis van de kerken en de zuivelfabriek van Olterterp.

Met de presentatie van het vier kilo zware boekwerk sluit Terluin zijn grote projecten af. Gekscherend: “Ik mag van mijn vrouw niet meer aan een nieuw boek beginnen.” Dat wil niet zeggen dat hij de geschiedenis vaarwelzegt. “Ik heb nog wel wat kleine dingetjes uit te zoeken. Ik ga mij zeker niet vervelen.”  Het boek ‘Beetsterzwaag, Beets en Olterterp in historisch perspectief’ kost 37,50 euro en is verkrijgbaar bij 14 in Dozijn, Hoofdstraat 76 in Beetsterzwaag.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Sa! Dit is een doorplaatsing van www.sa24.nl. Foto: Sietze de Boer